Veeleisende mensen

Dat ik ga bloggen over "veeleisende mensen" klinkt wellicht alsof dit een blogbericht over Paris-Hilton-achtige typjes wordt. Daar zou ikzelf ten minste aan denken bij het zien van zo'n titel, maar nee, dat wordt het niet.
Het gaat over onze eigen maatschappij met hedendaagse gewone mensen zoals jij en ik. Ik hoor het je al afvragen: "Huh? Ik, veeleisend? Jaa daag, ik ben heus niet hartstikke verwend ofzo."
Ik heb het niet over verwend zijn (alhoewel we natuurlijk wel verwend zijn ten opzichte van een arm meisje in India..), maar over werkgeversland en de steeds grotere prestatiedruk die op ons als mensen gelegd wordt.
Ik volg de actualiteit, aangezien ik een erg nieuwsgierig persoon ben en graag wil weten wat er om me heen gebeurt. Dan heb ik weer wat om na te denken. Door verschillende nieuwsberichten en feitjes naast elkaar te leggen is me het één en ander opgevallen.
De prestatiedruk die in het middelbaar onderwijs al op je als kind gelegd wordt om nadien te kunnen doorstromen naar een WO, HBO of MBO opleiding, wordt alsmaar groter. In deze blog, omdat het anders te langdradig wordt, ga ik de universiteit en het daaraan voorafgaande traject op het VWO behandelen.

Steeds meer universitaire studies worden loting. Geneeskunde, Crimininologie, Rechten, Fiscaal Recht, Biomedische Wetenschappen, Psychologie, Bouwkunde, Industrieel Ontwerpen,... Allemaal loting, en dan gaat het over decentraal of gewogen loting. Allemaal erg leuk en aardig, maar dat maakt wel dat als je uitgeloot wordt omdat je cijfers "te laag" waren of omdat je bij de decentrale selectie niet gemotiveerd genoeg bevonden werd, het kan zijn dat je je toekomstbeeld als sneeuw voor de zon ziet verdwijnen. Het is niet omdat je met een 6 als gemiddelde eindigde op het VWO- ondanks dat je heel erg je best deed-, dat je niet bekwaam genoeg bent om een toekomst uit te bouwen als psycholoog bijvoorbeeld. Mijn inziens weet je dan juist als geen ander hoe stresserend het kan zijn om wel iets te willen maar dat het simpelweg niet lukt. Bijgevolg kan je je dan weer beter inleven in hoe lastig het voor sommige pubers kan zijn, indien je later een psychologiepraktijk opent voor pubers die even in een dipje zitten vanwege lage cijfers.

Ook wordt tegenwoordig de kans op zitten blijven steeds groter als leerling op het VWO. Voor dit schooljaar is de zogenaamde "vijvenregel" ingevoerd, wat betekent dat voor de vakken Engels, wiskunde en Nederlands maar één keer een vijf behaald mag worden (de andere twee vakken moeten zes zijn of hoger) en voor één van die vakken een vier halen, is al helemaal uit den boze.
Oké, het zijn belangrijke vakken, maar niet voor elke carrière heb je ze nodig.

Stel nou dat Jan-Pieter een natuurkunde-genie is (hij behaalt als eindcijfer een 10) en wil dolgraag natuurkunde/ sterrenkunde/ lucht- en ruimtevaarttechniek studeren op de universiteit. Zijn passie is het. Alleen, Jan-Pieter en Engels zijn zoals een winkelcentrum en een bos. Engels ligt hem helemaal niet, en bijgevolg haalt hij voor Engels als eindcijfer een 4. Resultaat: gezakt. Zijn droom loopt een jaar vertraging op, en hij is gedemotiveerd. En dat is niet het enige: volgend jaar wordt de vijvenregel opgeschroefd naar de "zessenregel". Voor Engels dan een vijf halen, is wederom gezakt. Jan-Pieter geeft het dan maar op, hij is het beu. En dat terwijl hij nou net de persoon was die de manier ontdekt zou hebben hoe een raket te bouwen die sneller dan ooit in een ver zonnestelsel belandde. Deze ruimtebaandoorbrekende uitvinding wordt pas een eeuw later gedaan, wanneer de knoken van Jan-Pieter weg teren in de grond van het kerkhof naast de fabriek die raketten bouwt.

Naast alle tralalie die hangt rond de regels om te slagen en de regels die tralala steeds strenger worden, moeten er steeds meer 'literaire boeken' gelezen worden. Zijn het er dit jaar nog 20, volgend jaar wordt dat aantal opgevoerd naar 25. Wat een boekenfeest! In de tijd dat al die boeken gelezen worden, kan een ijverige leerling met frisse ideeën een eigen bedrijfje startklaar maken, wat weer goed voor onze economie zou zijn.

Het Westen wordt/ is te veeleisend, een regeltjeswindstreek (dat zal ons geen windeieren leggen), waarin het gezonde verstand verloren raakt. En dat, jawel dat, dat gaat onze doodsteek worden. Waarom het jonge mensen lastig maken om toegang tot bepaalde opleidingen te krijgen? Als iemand het echt wil, waarom die persoon dan niet de kans geven om zichzelf te bewijzen? En waarom moet de studiefinanciering plaats maken voor een leenstelsel? In dergelijke onzekere tijden als afgestudeerde starten met een schuldenberg van je studie is geen lachtertje. Als starter op de arbeidsmarkt krijg je vaak maar tijdelijke contracten, verdien je niet genoeg om een klein flatje te kopen of om een hypotheek aan te vragen (zonder werkzekerheid geen hypotheek), een auto is ook vet duur als alleenstaande,... En dan, dan komt er nog een af te lossen studielast bij. Weliswaar uitgerekend volgens je draagkracht, maar het is toch weer extra geld- een auto- dat je kwijt bent. De bomen zullen er misschien blij om zijn, maar ik als mens niet.